Om geluidshinder te corrigeren, dienen we altijd volgende stappen te doorlopen :

 

    • De geluidsbron identificeren: “Wat veroorzaakt de trilling?”

 

    • De transmissiewegen identificeren waarlangs het geluid zich voortplant: “Waarlangs wordt de trilling overgedragen?”

 

    • Een realistische doelstelling bepalen op basis van die vaststellingen: “Kan het doel worden bereikt?”

 

    • Beslissen welke oplossing geïmplementeerd moet worden: “Met welke middelen kunnen we dit resultaat bereiken?”

In gebouwenakoestiek onderscheiden we 3 grote correctietypes :

 

    • DE ISOLATIE dient om lucht of contactgeluid te onderdrukken waarvan de bron zich buiten de ruimte bevindt waar we het geluid horen.

 

    • DOOR ABSORPTIE  kan het geluidsniveau van de omgeving verminderd worden wanneer de geluidsbron zich in de ruimte zelf bevindt.

 

    • DOOR ONTKOPPELING wordt hoofdzakelijk gebruikt
      voor het corrigeren van technische geluiden die een trilling overdragen op de structuur van het gebouw zelf.

ISOLATIE

ISOLATIE DOOR DE MASSA OF ENKELVOUDIGE MUUR

 

Met isolatie door de massa wordt de trillingsenergie zoveel mogelijk verzwakt met behulp van het gewicht van de materialen waar de energie door moet. Hoe zwaarder een muur, hoe hoger de verzwakkingsindex.

 

Wanneer luchtgeluiden moeten worden gecorrigeerd, kan het principe van isolatie door de massa worden gebruikt door een bestaande muur te verdubbelen met behulp van een massieve muur die direct in aanraking komt met die muur.Het resultaat is isolatie door een enkelvoudige wand.

 

Om een gebrek aan isolatie op eenbestaande muur te corrigeren, worden meestal celbetonblokken en gipsbetonblokken gebruikt.

 

Met dit soort isolatie moet voorzichtig omgegaan worden om twee redenen :

 

    • naargelang de specifieke voortplantingssnelheid van de materialen waarvan sprake in hoofdstuk 1.1 levert zwaarder materiaal niet noodzakelijk een betere verzwakkingsindex op.

 

    • elk materiaal heeft een kritische frequentie waarbij de isolatie meerdere decibels zwakker wordt. Wanneer die frequentie dicht bij die van het te isoleren geluid ligt, zal het massa-effect zo goed als nul zijn voor het gehoor.

 

In elk geval moet de muur bepleisterd worden om een significant isolatie-effect te verkrijgen.

 

Voor het isoleren van luchtgeluiden tussen verdiepingen is het veel efficiënter en gemakkelijker om een vloer of een plafond met veel massa aan te brengen dan een lichte akoestische vloer. Isolatie door de massa is over het algemeen echter niet doeltreffend om contactgeluiden te beperken.

 

“MASSA-VEER-MASSA”-ISOLATIE OF VOORZETWAND

 

Een “massa-veer-massa” wordt toegepast bij elke dubbele voorzetwand waarvan beide harde elementen elkaar niet raken, maar van elkaar gescheiden zijn..

 

Het kan daarbij gaan om een wand op een metalen geraamte of om een voorzetwand tegen een massieve muur.

 

Dubbele wanden kunnen een hoge isolatieindex opleveren en zijn tegelijkertijd veel lichter dan massieve wanden.

 

Dat is te danken aan de veerkracht tussen beide wanden, waardoor de
trillingen sterk worden afgezwakt.

 

Net zoals bij massieve wanden daalt de afzwakkingsindex in de buurt van de eigen trillingsfrequenties van de materialen waaruit de dubbele wand bestaat.

 

Het is dus aan te bevelen om materialen te gebruiken waarvan de kritieke frequenties buiten het stemspectrum liggen, of verschillende materialen aan weerszijden van de wand.

 

Dubbele wanden hebben een nadeel dat verband houdt met de stationaire golven die zich vormen in de spouw tussen de twee zijden van de wand.

 

Die stationaire golven kunnen de overdracht van sommige frequenties versterken en zo het tegengestelde van het beoogde effect veroorzaken. Om stationaire golven te breken, moet dempend materiaal op basis van vezels geplaatst worden. Dit dempend product moet bijna heel de breedte van de spouw beslaan. Opdat ze soepel zou blijven, mag ze niet worden samengeperst.

 

Met een massievere wand en een brede spouw kunnen enkele decibels gewonnen worden. De draagprofielen van beide wanden mogen hoe dan ook niet met elkaar verbonden worden of moeten voldoende soepel zijn om geen trillingen van de ene wand door te geven aan de andere.

 

Une paroi plus massive et un creux plus large permettront de gagner quelques décibels supplémentaires. Dans tous les cas, les profilés porteurs des deux parois doivent soit être découplés, soit être suffisamment flexibles pour ne pas transmettre la propagation de vibrations d’une paroi à l’autre.

 

Ook voor het isoleren van plafonds wordt het isolatiesysteem “massa-veer-massa” gebruikt:

 

    • Ofwel door een zwevende plaat op een absorberende laag op de vloer van de bovenliggende verdieping aan te brengen

 

    • Ofwel door het plafond te scheiden van de vloer.

 

Houten vloeren moeten op twee manieren worden gescheiden: langs boven aan de kant van de vloer en langs onder aan de kant van het plafond.

ABSORPTIE

Geluidsisolatie en absorptie hebben elk een verschillende doelstelling. Terwijl isolatie dient om de overdracht te verzwakken van geluid dat van een andere plaats komt dan de plaats waar het gehoord wordt, is absorptie bedoeld om het geluid te dempen dat in dezelfde ruimte ontstaan is. Om te dempen moeten de weerkaatsingen van dat geluid verzwakt worden.

 

De overdracht van geluid via een structuur en de weerkaatsing van geluid binnen een ruimte zijn onderhevig aan verschillende natuurwetten en vereisen verschillende correctiemiddelen. Voor het isolatie moet men een “massa-veer-massa”-systeem met zware en soepele materialen maken, maar voor het absorberen van weerkaatst geluid moet men dempende soepele en luchtige materialen gebruiken.

 

Dat verschil verklaart waarom sommige thermische isolatiematerialen zeer goed absorberen, maar weinig efficiënt zijn om de overdracht van geluid binnen structuren te dempen: ze hebben onvoldoende massa.

HET COCKTAILEFFECT

 

In eender welke ruimte worden geluidsgolven een eerste keer direct opgevangen door het oor, vervolgens weerkaatst door de wanden van de ruimte en enkele milliseconden later beriekt ze een tweede keer het oor. Het oor spant zich dan in om beide licht in fase verschoven geluiden te ontcijferen om er het nuttige signaal uit te filteren.

 

In een galmende ruimte duurt de weerkaatsing van de golven op muren en andere wanden tot een seconde en zelfs langer. Het oor vangt dus hetzelfde in fase verschoven signaal tientallen keren op en kan het nuttige signaal niet meer ontcijferen. De gesprekspartners verstaan elkaar niet goed meer en gaan daarom luider spreken, waardoor ze het geluid nog krachtiger maken.
De ruimte wordt dan lawaaierig en men kan elkaar nog amper verstaan. In de akoestiek wordt dat verschijnsel het “cocktaileffect”.genoemd. De tijd gedurende dewelke eenzelfde weerkaatst signaal hoorbaaris heet de nagalmtijd.

 

Op eender welk oppervlak wordt de energie van de invallende golf (I ) opgedeeld in een geabsorbeerde component (A ), een overgedragen component (T ) en een weerkaatste component (R ) : EI = EA + ET + ER

Om het achtergrondgeluid van een kamer te verminderen, is het noodzakelijk materialen toe te passen met een lage reflectie en een goede absorptie van invallende energie.

 

Stationaire golven worden gecorrigeerd door reflecties om op parallelle oppervlakken te breken en door specifieke absorbers te installeren, geïntegreerd in de oppervlaktebedekking, of in decoratieve toepassingen..

STATIONAIRE GOLVEN

 

Een andere grote bron van gebrek aan comfort is het gevolg van stationaire golven.

 

Deze vormen zich tussen evenwijdige en weerkaatsende vlakken in ruimten met een regelmatige vorm, zoals een veranda waarvan 3 wanden uit glas bestaan of een ruimte die een volmaakte wiskundige balk vormt. Die stationaire golven versterken sommige frequenties ten aanzien van andere, wat het moeilijk maakt om elkaar te verstaan en wat de indruk wekt dat de ruimte lawaaierig is.

 

Datzelfde verschijnsel doet zich voor in het binnenste van een lichte tussenwand waarvan de zijden evenwijdig zijn. De opeenstapeling van de invallende golf en van de weerkaatste golf kan leiden tot het ontstaan van een sterkere golf.

 

Stationaire golven worden gecorrigeerd door de weerkaatsing op evenwijdige vlakken te breken en door speciale absorberende stoffen aan te brengen, die ofwel worden geïntegreerd in de deklaag van de vlakken ofwel er als versiering worden opgelegd.

ONTKOPPELING

HET ONTKOPPELEN VAN TECHNISCHE GELUIDEN

 

In moderne gebouwen zijn er veel toestellen die technische geluiden produceren: ventilatoren, verwarmingsketels, waterafvoer, kranen, liften enz.

 

Die technische geluiden kunnen in drie categorieën worden verdeeld :

 

Werkingsgeluiden
    •  Die geluiden worden direct via de lucht overgedragen en worden behandeld als luchtgeluiden. Ze moeten worden geïsoleerd of verzwakt, al naargelang ze storend zijn in de ruimte waar ze ontstaan, dan wel in een aangrenzende ruimte.
Trillingen van toestellen
    • Waterafvoer, ventilatoren en verwarmingsketels komen over het algemeen direct in aanraking met muren, vloeren of plafonds. Zo wordt het geluid van hun werking direct overgedragen aan de oppervlakken van de ruimte en aan de structuur van het gebouw. De overdracht moet worden aangepakt aan de bron, door de toestellen met behulp van schokdempers en soepele steuntjes los te koppelen van het oppervlak waarop ze rusten.

 

    • Trillingen van toestellen worden ook overgebracht op de aangesloten leidingen. Ook in dat geval zijn er geluidwerende schokdempers of soepele pakkingen nodig om te voorkomen dat de leidingen het geluid overdragen naar de aangrenzende ruimten.

Wegstromende lucht of vloeistoffen
    • Het geluid van wegstromende lucht (bijvoorbeeld in verluchtingskokers) en van wegstromende vloeistoffen (afvoerbuizen of radiatoren), wordt het best aan de oorsprong gecorrigeerd: de afmetingen van de buizen moeten zodanig worden gekozen, dat het wegstromen langzaam gebeurt en dat er zo weinig mogelijk rechte hoeken in voorkomen.
    • Bij ingrepen achteraf kunnen afvoergeluiden ingrijpend worden verzwakt door de buizen in soepel isolatiemateriaal te wikkelen of door ze in te bouwen in technische kokers die worden geïsoleerd volgens het principe van dubbele wanden.